Australia

Historia

W XIX w. pracowało w Australii kilku jezuitów austriackich, którzy studiowali lub pracowali wcześniej w galicyjskich kolegiach jezuickich, m. in. Maksymilian Klinkowström i Jan Hinterocker. W 1859 przybył do Australii br. Jakub Matuszewski (zm. 1871), urodzony we Wschowie, a w 1863 Ignacy Danielewicz (zm. 1901), urodzony w Ociążu (poznańskie), obaj należący do Prow. Austriackiej, ale zaangażowani w opiece nad pierwszymi Polakami, których uczyli katechizmu w okolicach Seven Hill w Południowej Australii. Pierwszym polskim księdzem pracującym w Australii był od 1869 Leon Rogalski. Ośrodkiem jego działalności było Seven Hill, gdzie osiedlili się uchodźcy, głównie polityczni, z Ziemi Lubuskiej. Zbudował on w pobliskiej polskiej osadzie Polish Hill River niewielki kościół, szkołę i bibliotekę. Udzielał misji i rekolekcji również w innych ośrodkach polskich oraz niemieckich i angielskich. Do kraju nadsyłał okazy australijskiej fauny i flory. Zmarł w 1906, gdy Polacy opuszczali już okolice Seven Hill w poszukiwaniu dogodniejszych warunków życia.

W l. 1948-52 przybyło do Australii ok. 63-000 Polaków. Do pracy nad emigrantami w Melbourne udał się w lipcu 1950 Stanisław Skudrzyk, który oprócz pracy duszpasterskiej rozwinął Sodalicję Mariańską i propagował nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego. Pracował w Australii do stycznia 1954.

Współczesność

W maju 1951 przybył do Melbourne Józef Janus, który organizował prawie od podstaw życie społeczne i kulturalne miejscowej Polonii. Współpracował od 1951 z Tygodnikiem Katolickim (ob. Tygodnik Polski ), w 1954 sprowadził redakcję pisma z Bathurst do Melbourne, odstąpił jej pomieszczenia w Domu Sodalicyjnym (mieściła się do 1965) i doprowadził do zakupu niewielkiej drukarni. W styczniu 1952 sprowadził do Melbourne siostry zmartwychwstanki i zakupił w dzielnicy Essendon z ofiar Polonii obszerny budynek, w którym siostry otwarły Dom Dziecka. W październiku 1953 nabył obszerny Dom Sodalicyjny, w którym stworzył ośrodek życia religijnego, społecznego i kulturalnego Polaków. Znalazły w nim pomieszczenia Sodalicja Mariańska, biblioteki i archiwum Polonii. Brał w 1955 aktywny udział w powstaniu Domu Polskiego. Był też pomysłodawcą i organizatorem budowy polskiego sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej w dzielnicy Essendon, konsekrowanym 24 II 1973 przez kard. Karola Wojtyłę. Z Janusem współpracowali, a potem kontynuowali jego prace: Leonard Kiesch i Wiesław Słowik, którzy ukończyli studia teol. w Australii i 25 II 1973 zostali wyświęceni przez kard. Wojtyłę. Pracę duszpasterską podejmowano w jezuickim kościele św. Ignacego, w sanktuarium maryjnym w Essendon oraz w kilku innych dzielnicach. Udzielano rekolekcji poza Melbourne. Od 1974 pracuje w Melbourne Zygmunt Nowicki, który poświęcił się głównie duszpasterstwu chorych, od 1988 Eugeniusz Ożóg i od 1984 do 1992 Zbigniew Górecki.

Zobacz też

1. L. Grzebień, Człowiek o wielkim sercu, Ks. Józef Janus. Kr 1986
2. Tenże, Rogalski Leon. PSB XXXI 413-415
3. L. Paszkowski, Polacy w Australii i Oceanii 1790-1940. Lo 1962
4. ATJKr 4498 (Materiały historyczne)